Sagen & Legenden Routes
Spannende fietsroutes in Noord-Brabant
In Noord-Brabant leven de sagen en legenden voort. Fietsroutes leiden je langs de meest indrukwekkende plekjes waar de verhalen tot leven komen. Verhalen over plunderende bendes, smokkelaars en vervloekte landheren. En dat met het prachtige Brabantse landschap als decor. We laten je graag kennismaken met een aantal van deze sagen en legenden. Inspiratie voor jouw volgende fietstocht of wandeling …
Maak je fietsavontuur compleet en laat je bij diverse ondernemers langs de Sagen & Legenden fietsroutes verrassen door speciale producten, acties en arrangementen in het teken van de Brabantse streekverhalen. Denk aan een lekker biertje met een heerlijke versnapering, een verfrissend ijsje of een mooi aandenken.
Het Duvelsklökske
Dit is een verhaal dat vaders en moeders hun kinderen vertellen, al eeuwenlang. Het liefst als de wind om het huis waait en het buiten guur en donker is. Als je vanaf het stuw- en sluizencomplex in Sambeek de dijk afrijdt, zie je hem in de verte staan: de Sint-Janstoren van Sambeek in het Land van Cuijk. Hij torent hoog boven het Maasheggenlandschap uit. Niet voor niets noemen de Sambekenaren de forse middeleeuwse toren ‘knoeper’. Ooit, tijdens een kerstnacht, danste een duivel rondom de torenspits. Stap op je fiets en zoek mee naar een klokje dat verdween. Spits je oren, misschien hoor je het ergens luiden… De fietsroute is 18 lang en loopt over het knooppuntennetwerk. Je start bij Stuw- en sluizencomplex Sambeek en fietst onder meer door De Maasheggen, het oudste cultuurlandschap van Nederland.
De Dansende katten van Bergeijk
Midden in de bossen van Bergeijk ligt de Kattenberg. Op deze grafheuvel heeft het vroeger gruwelijk gehekst. Hier dansten de heksen hand in hand. Of eigenlijk… poot in poot. Want om niet herkend te worden, veranderden de heksen in zwarte katten. Liep een man alleen voorbij? Dan lokten de heksen hem in de kring en werd hij gedwongen om mee te dansen. Soms met fatale afloop. Daarom vermeed iedere man deze plek. Behalve Dorus, de molenaar. Kom er alles over te weten met fietsroute 'De Dansende katten van Bergeijk'. Vandaag de dag vind je de keien (heksen) nog overal terug in Bergeijk. De fietsroute is 22 kilometer lang en loopt over het knooppuntennetwerk. Je start bij Theater de Kattendans in Bergeijk.
De Gloeiige
In de Kempen in Noord-Brabant kwamen vrienden en familie ’s avonds graag samen. Dan vertelden ze elkaar enge verhalen. Vooral het verhaal van de ‘Gloeiige’ werd graag verteld. Ooit was de Gloeiige een statige landheer van Eersel. Maar door zijn hebzucht rust er nu een vloek op hem. De brandende spookverschijning duikt overal in de omgeving op. Hier laat hij zijn sporen achter, waaronder zwartgeblakerde voetafdrukken die nog overal te vinden zijn. Durf jij het aan deze plekken een bezoekje te brengen? Dit verhaal leert de Eerselnaren dat hebzucht niet loont. Sindsdien staan zij bekend als ‘gewoon content’. De fietsroute is 30 kilometer lang en loopt over het knooppuntennetwerk. Je start bij Natuurpoort TerSpegelt en komt onderweg onder meer langs Kempenmuseum de Acht Zaligheden.
De Bende van de Witte Veer
Al generaties lang wordt in de streek De Langstraat, in het midden van Noord-Brabant, het spannende verhaal verteld van de ‘Bende van de Witte Veer’. Een geweldig avontuur vlakbij De Efteling en Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen! Noord-Brabant omstreeks 1720. De bevolking gaat al jaren gebukt onder het juk van Spaanse en Franse bezettingslegers. Overleven is het enige wat telt. Een groep ‘heydens’, ‘landtloopers’ en deserteurs vormt een losgeslagen bende en ontpopt zich tot de schrik van de streek. Boerderijen en landhuizen zijn niet veilig voor hun plundertochten. Gestolen goederen en vee verkopen ze aan helers uit de omgeving, in ruil voor kleding, eten en wapens. Diep in het ondoordringbare gebied tussen Loon op Zand en ’s-Gravenmoer, dat toen vlak aan de grens met Holland lag, houdt de bende zich schuil in een kampement. De beruchtste en sluwste van hen allemaal is bendeleider Swarte Johannes. Niemand weet hoe hij er werkelijk uitziet, want Swarte Johannes is een meester in vermommingen. Alleen de witte veer op zijn hoed is een teken dat hij lid is van de Bende van de Witte Veer. De ‘Bende van de Witte Veer’ fietsroute is een spannende fietsroute van 43 kilometer. Je fietst langs plekken waar de bendeleden hun sporen hebben nagelaten, zoals het mysterieuze Witte Kasteel in Loon op Zand.
De Witte Vos
Begin twintigste eeuw kampten de inwoners van Reusel en omstreken met een groot tekort aan alles. Om toch geld te kunnen verdienen voor hun gezinnen, begonnen ze met smokkelen. ’s Nachts staken ze stiekem de Belgische grens over met allerlei Nederlandse goederen, die ze in België voor veel hogere prijzen verkochten. Geen van de smokkelaars was zo sluw en berucht als ‘De Witte Vos’, de ambachtsman die de grenswachten keer op keer te slim af was. Ga mee op smokkelpad met fietsroute ‘De Witte Vos’. De fietsroute is 53 kilometer lang en loopt over het knooppuntennetwerk. Je start bij Natuurpoort de Brandtoren en komt onderweg onder meer langs Abdij van Postel, net over de grens in Belgie.
Dierlijke avonturen in de Maasheggen
Ooit trokken de Romeinen door het Maasheggenlandschap in het noordoostelijk deel van Noord-Brabant. Een bekende Romein uit die tijd was Phaedrus, een vermaard dichter. Hij schreef fabels; verhaaltjes waarin dieren als mensen worden voorgesteld en waar vaak sprake is van een wijze les. Hij bewerkte ook de fabels van de Griekse dichter Aesopus. Tijdens hun tocht door de Maasheggen gaven Romeinse legionairs de fabels aan elkaar door. Misschien hebben ze bij het zien van de wegvluchtende dieren tussen de meidoornhagen wel gedacht dat ze de hoofdpersonen uit de fabels van hun bekende landgenoot zagen. Zie jij ze ook? Maak kennis met deze avontuurlijke dieren en hun belevenissen in het Maasheggengebied.
Kabouterkoning Kyrië
Lang geleden leefde er in de Kempen een geheimzinnig kaboutervolk. Deze kleine wezens waren goed voor mens en dier, maar lieten zich nooit aan de mensen zien. Alleen ‘s avonds, in het donker, kwamen ze tevoorschijn. Dan hielpen ze de Kempenaren met het harde werk. Timmeren, bakken, ploegen, niets was de kabouters te gek. Als je ze maar met rust liet. Want anders volgde er een straf! Spring op de fiets en volg de sporen van de Kempische Kabouterkes.
Zwarte Kaat
Al generaties wordt in grensregio De Kempen in Noord-Brabant het spannende verhaal verteld van Zwarte Kaat, de ‘Heks van Hellenende’. Vroeger maakte zij De Kempen onveilig, nu zit ze verstopt in de prachtige natuur. Zwarte Kaat, ‘de heks van Hellenende’, plunderde eind zestiende eeuw met haar handlangers boerderijen en kerken. Ook overviel haar bende handelsreizigers. Niemand was in deze regio veilig. Met haar ravenzwarte haren en lelijke kromme neus liet ze een spoor van vernieling achter. Wat ze buitmaakte, werd samen met haar man Bruno en bendeleden verslonden. Het gaf ze telkens weer kracht om ‘s nachts succesvol op rooftocht te kunnen gaan. Het schijnt dat Zwarte Kaat begraven ligt onder de Heksenboom op landgoed Ten Vorsel. Deze majestueuze boom werd in 2019 uitgeroepen tot Boom van het Jaar. Als je even afstapt tijdens deze 36 kilometer lange fietsroute, loop je er zo naar toe.